02

Người giúp việc ở trong nhà tên là Lý.

Bà Lý đi ở cho nhà ông bà nội của Duy từ ngày ba mẹ Duy mới cưới. Sau khi Duy vừa đầy năm, ba mẹ Duy phải đi công cán xa nhà, để Duy ở lại cho ông bà nội chăm sóc. Bà giúp việc trở thành người lo lắng bữa ăn giấc ngủ cho thằng bé từ đó.

Khi Duy lên sáu tuổi, ông bà nội của Duy nhận nuôi thêm một cậu thiếu niên từ cô nhi viện làm con trai út.

Thiếu niên đó, chính là chú ba Lương của Duy bây giờ.

Cho nên tuy là quan hệ chú cháu - vì trên danh nghĩa là con nuôi của ông bà, là em trai của ba - nhưng về tuổi tác, Lương cũng không lớn hơn Duy là bao.

Chẳng qua là, thiếu niên kia quả có bộ dạng già trước tuổi, luôn mang cái vẻ nghiêm chỉnh kín đáo, từng trải lại hơi khó gần... 

Cho nên khi hai người họ ngồi cạnh nhau mà xưng chú cháu, cứ phải gọi là hoàn hảo không tì vết.

Về cái việc xưng hô này thì cũng lắm chuyện để nói.

Nhà nội của Duy, nói một cách khó nghe, là "bộ phận tàn dư của thể chế phong kiến hủ bại thối nát chuyên trị đàn áp, bóc lột, bần cùng hóa người nông dân ngu muội khốn cùng  trước Cách mạng tháng Tám 1945", còn nói đơn giản dễ nghe hơn, thì là dòng giống đại địa chủ.

Ông nội Duy là cháu của quan Hiệp Thống Nam Kỳ dưới thời nhà Nguyễn, chức to bằng mấy ông Chủ tịch tỉnh bây giờ, và là một nòi nhà Nho thứ thiệt. Cho nên, cụ cực kỳ coi trọng tôn ti thứ bậc trong gia đình. Chuyện xưng hô là ví dụ điển hình.

Hồi Lương mới về nhà chính, Duy còn be bé chưa hiểu chuyện, cương quyết chỉ gọi cái người lạ mặt xấp xỉ tuổi chị gái mình kia là "anh" thôi. Trẻ con rõ ràng như thế, có sao nói vậy. Nhưng ông nội mà nghe thấy lối xưng hô trái lễ của nó, thể nào cũng lôi thằng bé ra đứng úp mặt ở ngoài chuồng chó... Cả nhà xúm vào sửa miệng cho nó mấy phen, nhưng phải mãi đến năm lên cấp hai, Duy mới chấp nhận được cái "anh đó" là chú mình.

Người ở trong họ thì cứ theo thứ bậc mà gọi, Lương đã gọi ba mẹ của Duy là anh chị, thì cũng coi Duy như là cháu ruột, chuyện đó cũng thường tình. Nhưng đối với người ngoại tộc, chẳng hạn như với bà giúp việc, thì xưng hô bắt đầu loạn. 

Bà Lý hơn tuổi ba mẹ Duy, thằng bé đương nhiên gọi bà bằng bác. Và như thế, Lương sẽ phải gọi bà giúp việc là chị thì mới đúng vai vế. Cơ mà gọi một người hơn mình đến ba con giáp là chị, cố nhiên Lương không quen miệng. Hơn nữa từ khi Lương trở thành người trong nhà, bà Lý đối với Duy như con ruột thì cũng đối với Lương như con đẻ. 

Cho nên hình thành một thế trận xưng hô có chút khập khiễng: cháu thì gọi bằng bác mà chú lại gọi bằng dì. Cả hai chú cháu đều cùng coi bà giúp việc ấy như là mẹ nuôi mình vậy.

Nói vòng quanh như thế, cũng chỉ là để giải thích về lối xưng hô có chút kỳ quặc của cái nhà này mà thôi.

Còn tình hình hiện tại, thì là bà Lý đang rất loay hoay với vị khách không mời mà đến, đang ngồi dềnh dang ở giữa phòng khách kia.

Cậu ba Lương đi làm chưa về. Cậu Duy tranh thủ lúc nhà vắng chủ, dắt trai về nhà!

Bà Lý thập thò ở cửa bếp, ra đón tiếp thì trái ý cậu ba, mà đuổi khách thì chọc giận cậu Duy. Bà dở khóc dở cười nghĩ bụng, chỉ còn biết len lén đứng nhìn Đỗ Duy Mạnh từ xa.

Đỗ Duy Mạnh, cái người này thật là ưa nhìn!

Cứ như lời cậu ba Lương mô tả, thì Đỗ Duy Mạnh phải là một tay chơi hư hỏng, nhuộm tóc xanh đỏ, xỏ lỗ tai, mặc quần bò rách rưới treo đầy xích đong đưa bên hông mới phải. Vì cớ gì lại đĩnh đạc hiền lành như thế kia?

Ôi trời ơi, cậu Duy còn kê đầu lên vai người ta. Nói chuyện bình thường thì cần gì phải ngồi cả lên người nhau như vậy. Cậu ba mà thấy cảnh này, thì lại chết mất thôi!

Sau ngày ông nội mất, ba mẹ Duy định cư luôn ở nước ngoài để tiện cho công việc của họ, cậu ba Lương bỗng chốc phải gánh trách nhiệm trở thành chủ gia đình. Chủ gia đình thì có to tát không?

Đương nhiên là to. Nhưng cậu Duy còn to hơn! 

Đấy là con Giời, con Phật, là khúc ruột đau của cả nhà. Không to không được.

Cậu Duy lớn lên thì nhất định không chịu đi học văn hóa, đòi đi theo đội bóng, đòi làm cầu thủ. Bà chủ - tức bà thân sinh ra Duy - khóc hết nước mắt mà nài nỉ con trai đi học tiếp. Nhưng cậu ấy chỉ vừa hơi khóc khóc dỗi dằn một chút, bà chủ ngay lập tức gom hết tiền chạy cho con vào đội bóng xịn nhất vùng, chỉ để ngồi dự bị. Nhất thiết là chỉ được ngồi dự bị thôi. 

Ba cậu Duy thì ủng hộ lắm, nói rằng đòi đi làm cầu thủ vẫn còn hơn là đòi làm ca sĩ, mà thỉnh thoảng cũng còn được lên ti vi tỉnh. Chỉ có cậu ba Lương là im lặng không nói gì.

Duy ngồi dự bị chán ở đội bóng quê nhà mấy năm, thì đòi ra Hà Nội chơi cho một CLB nào ở ngoài đó. Cả nhà lại được một phen cuống cuồng phản đối, nhưng cũng như mọi khi, cậu Duy chưa kịp chảy xuống giọt nước mắt nào thì đã thành công chuyển hóa được lòng người rồi.

Thế là Duy ra Hà Nội đá hai năm theo diện cho mượn. Sau hai năm đó trở về, còn mang theo một Đỗ Duy Mạnh.